Mechanizm iluzji i zaprzeczenia
Najczęstszą strategią obrony alkoholików jest całkowite wypieranie faktów. Mechanizm iluzji i zaprzeczania jest podświadomy, dlatego uzależnieni sami w niego wierzą. Przede wszystkim zaprzeczają swojemu problemowi alkoholowemu. Nie uznają się za alkoholików, umniejszając ilości oraz częstotliwości spożytego alkoholu. Tworzą iluzję normalnego funkcjonowania, stosując argumenty takie, jak zdolność do pracy lub funkcjonowania w społeczeństwie. Stale zachowują pozory – wszystko po to, aby utrzymać obecny stan, w którym za picie alkoholu nie grożą żadne konsekwencje. Po wytrzeźwieniu często próbują rekompensować bliskim swoje zachowanie, kupują prezenty, zajmują się domem.
Żona i dzieci alkoholika – współuzależnienie i DDA
Ochrona alkoholika i ukrywanie jego uzależnienia przed otoczeniem tworzy idealne warunki do dalszego nadużywania alkoholu. Żona alkoholika bardzo często bierze na siebie wszelkie konsekwencje uzależnienia. Sama wykonuje wszystkie obowiązki domowe, załatwia zwolnienia lekarskie, zaciąga pożyczki, a przede wszystkim stara się kontrolować ilości alkoholu wypijane przez męża. Może przykładowo chować lub wylewać alkohol, zabraniać wychodzenia na imprezy w pijącym towarzystwie. Zachowanie osoby współuzależnionej zmienia funkcjonowanie całej rodziny. Jeśli są w niej dzieci, ma to wyjątkowo destrukcyjny wpływ na ich prawidłowy rozwój. Zniekształcone przez uzależnienie od alkoholu relacje, podział obowiązków, problemy, sytuacje stresowe oraz napięcia skutkują syndromem DDA. Dorosłe Dzieci Alkoholików zmagają się m.in. z brakiem pewności siebie, niską samooceną oraz niemożliwością budowania zażyłych relacji opartych na zaufaniu i szczerości.
Jak sobie z tym radzić i gdzie szukać pomocy?
Kluczem do poradzenia sobie z manipulacjami alkoholika jest przede wszystkim uświadomienie, że takie występują. Tylko w ten sposób można nauczyć się nie ulegać manipulacjom. Powinno unikać się częstych konfrontacji z manipulacjami, ponieważ alkoholik szuka wtedy skuteczniejszych metod. Zamiast tego z osobą uzależnioną należy prowadzić rozmowy oparte na faktach oraz konsekwentnie dążyć do podjęcia przez nią decyzji o leczeniu psychiatrycznym lub psychoterapii. Jedynie rzetelne wsparcie psychologiczne i kompleksowe leczenie może stanowić sukces w wyjściu z nałogu.
Bardzo ważną informacją dla osób współuzależnionych jest to, że dopiero kryzys zmusza alkoholika do podjęcia decyzji o leczeniu. Dlatego nie należy powstrzymywać nadejścia kryzysu, co więcej, w wielu przypadkach możemy go nawet przyspieszyć. Nie należy zatem ochraniać alkoholika przed skutkami picia – musi poczuć ich nieprzyjemne konsekwencje.
Gdzie szukać pomocy terapeutycznej dla alkoholika?
Najskuteczniejszą formę pomocy terapeutycznej dla alkoholika stanowi publiczny lub prywatny ośrodek leczenia uzależnień. Dobrym pomysłem jest także terapia rodzinna prowadzona przez osobę posiadającą rzetelną wiedzę na temat alkoholizmu i osób współuzależnionych. Kompleksowa pomoc terapeutyczna dla całej rodziny pomoże wyeliminować z życia szkodliwe schematy zachowań nie tylko osoby uzależnionej, ale również współuzależnionych bliskich.
Wskazówki dla bliskich alkoholików – co robić i jak się nie dać?
Podstawą rozmów z alkoholikiem powinna być przede wszystkim szczerość. Należy prowadzić otwarte rozmowy o emocjach, uczuciach, myślach oraz faktach. Tylko w ten sposób alkoholik wreszcie może uświadomić sobie własny problem i podjąć decyzję o rozpoczęciu terapii. Nie wchodzimy w dyskusje oparte na manipulacjach, a zatem nie interesujemy się powodami picia. Alkoholik musi poczuć konsekwencje swoich czynów. Bliscy osoby uzależnionej powinni pozostać maksymalnie bierni: bez gróźb, stawiania warunków, płacenia długów, załatwiania spraw, kontrolowania alkoholu w domu, a przede wszystkim ukrywania faktu, że ktoś pije. Bierność nie oznacza jednak przyzwolenia na atakowanie (słowne lub fizyczne) siebie i bliskich. Szukamy sojuszników, a w razie potrzeby izolujemy się od uzależnionego.